مقدمه

افزایش دمای جهانی، رشد جمعیت شهری و نیاز به بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها، منجر به توسعه فناوری‌های نوین تهویه مطبوع شده است. چیلرهای آدیاباتیک یکی از این فناوری‌ها هستند که با کاهش دمای هوای ورودی به کندانسور، باعث افزایش راندمان سیستم سرمایشی می‌شوند.

1- اصول عملکرد چیلر آدیاباتیک

1-1- تعریف فرآیند آدیاباتیک

فرآیند آدیاباتیک به معنای تبادل انرژی بدون تبادل حرارت با محیط است. در سیستم‌های سرمایشی، این مفهوم به‌صورت تبخیر آب و جذب گرمای محسوس از هوا اعمال می‌شود.

1-2-ساختار چیلر آدیاباتیک

            •          مرحله اول: خنک‌سازی هوا از طریق مدیای تبخیری (Evaporative Pad)

            •          مرحله دوم: عبور هوای خنک شده از کندانسور

            •          مرحله سوم: فرآیند تراکمی (Vapor Compression) با بار کمتر بر روی کمپرسور

2- طبقه‌بندی چیلرهای آدیاباتیک

            •          چیلرهای آدیاباتیک با کندانسور هوایی (Air-cooled)

            •          چیلرهای آدیاباتیک با کندانسور تبخیری هیبریدی

            •          چیلرهای مجهز به فن‌های کنترل هوشمند و سیستم پاشش خودکار

3- طراحی و اجزای کلیدی

            •          فن‌های سرعت متغیر (EC Fan)

            •          مدیای تبخیری سلولزی یا پلیمری

            •          پمپ و سیستم پاشش آب

            •          کنترلر هوشمند برای رطوبت و دما

            •          حسگرهای دمای خشک و مرطوب

4- مزایا

            •          کاهش مصرف انرژی الکتریکی تا 30–40٪

            •          بهبود COP (ضریب عملکرد) در دمای محیط بالا

            •          امکان عملکرد در ساعات پیک بار

            •          کاهش هزینه‌های عملیاتی سالیانه

            •          مناسب برای اقلیم‌های خشک مثل مناطق مرکزی ایران

5- معایب و چالش‌ها

            •          عملکرد ضعیف در مناطق مرطوب مانند شمال ایران

            •          رسوب‌گذاری در مدیای تبخیری در صورت عدم نگهداری

            •          افزایش رطوبت نسبی در محل نصب در صورت تهویه نامناسب

            •          نیاز به تعویض دوره‌ای مدیا و فیلترها

6- تحلیل اقتصادی

طبق مطالعات انجام شده، بازگشت سرمایه (ROI) در استفاده از چیلر آدیاباتیک به‌طور متوسط بین 2 تا 4 سال است. صرفه‌جویی در انرژی و هزینه نگهداری نسبت به چیلرهای تراکمی معمولی، این فناوری را از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه می‌سازد.

7- کاربردها

            •          صنایع بزرگ و سوله‌ها

            •          مراکز داده و سرورها (Data Centers)

            •          بیمارستان‌ها

            •          مجتمع‌های تجاری و فرودگاه‌ها

            •          نیروگاه‌های مقیاس کوچک (CHP)

9- نتیجه‌گیری

چیلر آدیاباتیک راهکاری ترکیبی و موثر برای دستیابی به سرمایش پایدار و بهینه در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک است. با توجه به افزایش قیمت انرژی، استفاده از این سیستم‌ها می‌تواند نقش مهمی در مدیریت مصرف انرژی ایفا کند. با در نظر گرفتن طراحی بهینه و نگهداری مناسب، عملکرد این سیستم‌ها می‌تواند جایگزینی مناسب برای بسیاری از سیستم‌های سنتی باشد.

منابع و رفرنس‌ها

            1.         ASHRAE Handbook – HVAC Applications, 2020

            2.         Carrier Corporation. “Adiabatic Cooling Systems: Technology Overview”, 2021.

            3.         Mazzotti, W., & Bourdoukan, P. (2012). “Evaporative Cooling: A Low Energy Alternative for Air Conditioning in Hot and Dry Climates.” Energy Procedia.

            4.         Alajmi, A., Zedan, A. (2021). “Energy and Economic Evaluation of Adiabatic Chillers in Hot Climates.” Energy Reports, Elsevier.

            5.         Mohanraj, M., Jayaraj, S., & Muraleedharan, C. (2014). “Review on Recent Developments of VRF Systems.” Renewable and Sustainable Energy Reviews.

            6.         Hussain, A. et al. (2023). “Performance Comparison of Adiabatic and Conventional Chillers.” Journal of Building Engineering.

            7.         شرکت تهویه مطبوع دایکین، کاتالوگ فنی چیلر آدیاباتیک، 2022